Często zadawane pytania

Zapisy w księdze dotyczące kosztów dokumentuje się dowodami księgowymi, określonymi w § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Dowodami takimi są przede wszystkim faktury VAT, rachunki, dokumenty celne oraz faktury i noty korygujące. Za dowody księgowe uważa się również dokumenty wymienione w § 13 rozporządzenia, w tym dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2 tego rozporządzenia.

Biorąc pod uwagę fakt, że sprzedawca (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) nie ma obowiązku wystawiania ani faktur VAT, ani rachunków, w takiej sytuacji zapisu w księdze podatkowej dotyczącego zakupu towaru należy dokonać na podstawie innego dowodu księgowego. Dowodem takim może być umowa kupna-sprzedaży, pod warunkiem że będzie ona na tyle szczegółowa, by zawierała dane określone dla dowodów księgowych.

Zakup towaru od osób nieprowadzących działalności gospodarczej na podstawie dowodu księgowego należy wprowadzić do księgi podatkowej do kolumny 10 „Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu”.

Wśród dowodów księgowych stanowiących podstawę zapisów w księdze wymienia się dzienne zestawienie faktur dotyczących sprzedaży (§ 13 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów).

Możliwość dokonania zapisów w księdze jedną sumą wynikającą z dziennego zestawienia faktur sprzedaży jest określona w § 19 ust. 3 rozporządzenia. Jest to uproszczenie w prowadzeniu zapisów dotyczących przychodów ze sprzedaży towarów i usług, z którego mogą skorzystać podatnicy nieprowadzący ewidencji sprzedaży, o której mowa w § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, niebędący podatnikami VAT i nieprowadzący ewidencji za pomocą kas fiskalnych.

W przypadku podatników podatku VAT - w myśl § 21 ust. 1 rozporządzenia - zapisy w księdze dotyczące przychodów ze sprzedaży towarów i usług mogą być dokonywane na koniec miesiąca łączną kwotą wynikającą z miesięcznego zestawienia sporządzonego na podstawie danych wynikających z ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku VAT, o której mowa w art. 109 ust. 1 lub ust. 3 ustawy o VAT (Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 ze zm.).

Ponadto podatnicy ewidencjonujący obrót za pomocą kas rejestrujących mogą dokonywać zapisów w księdze (na mocy § 20 ust. 2 i 3 rozporządzenia) na koniec każdego miesiąca na podstawie danych wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych.

Podkreślmy, że uproszczenia w prowadzeniu księgi podatkowej dotyczą wyłącznie przychodów ze sprzedaży. Przepisy powołanego rozporządzenia nie przewidują możliwości ujęcia zbiorczymi zapisami wydatków w księdze.